☁️ Jak Obliczyć Zachowek Od Darowizny Przykład

Jak wspomniane zostało w poprzednim artykule, główną zasadą prawa spadkowego jest zatrzymanie majątku spadkodawcy przy najbliższej rodzinie, w możliwie równym stopniu. Nie zawsze jednak to się udaje. Osoby, które nie zostały uwzględnione przy podziale majątku przez spadkodawcę lub otrzymały niewielkie sumy pieniężne, albo niewielkie prawa majątkowe mają prawo do zachowku. Poniżej przedstawię kilka informacji na temat zasad jego obliczania. Aby obliczyć zachowek, w pierwszej kolejności musimy zacząć od orientacyjnej wartości spadku, jaki pozostawił po sobie spadkodawca – ustalić tzw. czystą wartość spadku. Do wartości spadku zaliczamy zapisy windykacyjne, a także darowizny jakie w ciągu 10 lat przed śmiercią dokonał spadkodawca, na rzecz osób nie będących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku. Termin ten nie obowiązuje w przypadku osób bliskich. Zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku zalicza się na należny mu zachowek. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek także zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz jego wstępnego. Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych oraz poleceń. Do obliczania wysokości spadku nie zaliczamy także środków pieniężnych jakie przekazuje się w sposób zwyczajowo przyjęty z różnych okazji np. urodzin czy ślubu. Na uwadze należy mieć także, iż przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego. W przypadku małżonka, nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek poniesione przez spadkodawcę koszty wychowania oraz wykształcenia ogólnego i zawodowego, o ile koszty te przekraczają przeciętną miarę przyjętą w danym środowisku. Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku. Wartość przedmiotu zapisu windykacyjnego oblicza się według stanu z chwili otwarcia spadku, a według cen z chwili ustalania zachowku. Przy ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni. Pamiętać należy jednak, iż prawo do zachowku przysługuje dzieciom osoby wydziedziczonej. Roszczenie o zachowek jest prawem dziedzicznym. W momencie kiedy ustalimy jaka była wartość spadku musimy obliczyć nasz udział w spadku, gdybyśmy dziedziczyli według zasad ustawowych, następnie pomnożyć go przez przysługującą nam wysokość zachowku (1/2 lub 2/3). Poniżej przedstawiam przykład obliczania zachowku. 1. Zachowek uzupełniający Jan Kowalski miał troje dzieci. Elizę, Karola, oraz Janusza. Majątek Jana Kowalskiego składał się z dwóch samochodów o wartości 25 000,00 zł każdy oraz domu o wartości 210 000,00 zł. Przed śmiercią darował swojej córce dom. W testamencie natomiast Jan Kowalski zapisał, iż każdy z jego synów dziedziczy po jednym samochodzie. Po śmierci ojca, syn Karol postanowił dochodzić zachowku, który miał być uzupełnieniem do odziedziczonych praw. Na podstawie powyższego w pierwszej kolejności należy ustalić ile wynosi wartość spadku uwzględniając darowizny. Scheda spadkowa po Janie Kowalskim wynosi 260 000,00 zł. Na jej treść uwzględnia się dom o wartości 210 000,00 zł oraz dwa samochody o wartości 25 000,00 zł każdy, czyli razem 260 000,00 zł. Gdyby każdy z rodzeństwa dziedziczyłby według zasad kodeksowych, każde z dzieci Jana Kowalskiego miało by prawo do 1/3 spadku. Jako, że każde z nich w dniu otwarcia spadku (czyli dniu śmierci Jana Kowalskiego) było zdrowe i pełnoletnie mają prawo do zachowku w wysokości ½ tego, co by dziedziczyli ustawowo. W obecnej sytuacji 1/3 z 260 000 zł wynosi 85 800 zł. Zachowek, czyli ½ z 85 800 zł wynosi 42 900,00 zł. Wiemy także, że Karol otrzymał w ramach spadku po ojcu samochód o wartości 25 000,00 zł. W związku z powyższym od ustalonej kwoty zachowku należy odjąć wartość otrzymanych praw lub rzeczy, czyli 42 900,00 zł – 25 000,00 zł =17 900,00 zł. Na podstawie powyższego Karol może żądać zachowek uzupełniający w wysokości 17 900,00 zł. 2. Zachowek zwykły: Aby obliczyć zwykły zachowek zmieńmy nieco powyższą historię. Załóżmy, że córka Eliza otrzymała od ojca Jana Kowalskiego w ramach darowizny, przed śmiercią dom oraz dwa samochody. Czyli cała scheda spadkowa została opróżniona jeszcze przed śmiercią spadkodawcy. W takim przypadku również musimy obliczyć wartość udziału w spadku. Wiemy zatem, że każdy ze spadkobierców miałby prawo do udziału w spadku w wysokości 1/3. Wiemy też, że wartość spadku wynosiła 260 000,00 zł, a ½ (czyli wysokość zachowku) wynosi ½ z 1/3 czyli 42 900,00 zł. Jako, że w tym przykładzie synowi Jana Kowalskiego zostali pominięci przy dziedziczeniu, mają oni prawo żądać zachowku od swojej siostry w wysokości 42 900,00 zł każdy z synów. Warto zwrócić uwagę na fakt, iż roszczenia z tytułu dochodzenia zachowku przedawniają się z upływem lat 5 od dnia ogłoszenia testamentu. Jeżeli jednak dochodzimy uzupełnienia zachowku od zapisobierców windykacyjnych lub obdarowanych, to wówczas termin przedawnienia biegnie od chwili otwarcia spadku. Mateusz AdamczykPrawnik

Do wartości spadku będącego podstawą obliczenia zachowku dolicza się bowiem m.in. darowizny dokonane na rzecz spadkobierców ustawowych. Przykład: Wdowa z dwójką dzieci – synem i córką, jest właścicielką domu o wartości 500.000 zł. Kobieta nie jest w dobrych relacjach z synem, więc chce, by dom otrzymała jedynie córka

Czasami zdarza się, że spadkodawca w sporządzonym testamencie do całości spadku powoła tylko jedną osobę z rodziny i pominie dzieci czy małżonka albo do całości spadku powoła osobę spoza najbliższej rodziny. Czy najbliżsi członkowie rodziny są w takiej sytuacji pozbawieni jakiegokolwiek udziału w spadku? W takich sytuacjach może przysługiwać roszczenie o zachowku ma na celu ochronę najbliższych członków rodziny spadkodawcy przed niekorzystnym dla nich rozporządzeniem majątkiem na wypadek przysługuje zstępnym (kolejnym potomkom danej osoby – dzieci, wnuki, prawnuki), małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli uprawniony zstępny jest małoletni należy się dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by im przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia przysługuje uprawnionemu przeciwko spadkobiercy, jeżeli nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci ustalaniu udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali obliczyć wartość udziału spadkowego?Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku:drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych,darowizn dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku,przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych; nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego,przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku zalicza się na należny mu zachowek. Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek także zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz jego Wnuk A jest uprawniony do zachowku po dziadku. Dziadek dokonał darowizny na rzecz swojego syna a ojca A. Darowizna ta podlega zaliczeniu na należny wnukowi jeżeli uprawnionym do zachowku jest zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek poniesione przez spadkodawcę koszty wychowania oraz wykształcenia ogólnego i zawodowego, o ile koszty te przekraczają przeciętną miarę przyjętą w danym środowisku. Przy ustaleniu tej miary należy brać pod uwagę sytuację materialną konkretnej rodziny i wielkość kosztów ponoszonych na wychowanie i wykształcenie w rodzinach o podobnych możliwościach finansowej. Jeśli zatem wszystkie dzieci uczęszczały do prywatnej szkoły oraz na zajęcia dodatkowe, to takie koszty nie mogą być uznane za przekraczające przeciętną miarę. Natomiast gdy wydatek na wychowanie czy wykształcenie był znacznym obciążeniem budżetu domowego, większym niż jest to przyjęte w danym środowisku, nadwyżka tych kosztów powinna być zaliczona na zależny pamiętać, że jeżeli spadkobierca obowiązany do zapłaty zachowku jest sam uprawniony do zachowku, jego odpowiedzialność ogranicza się tylko do wysokości nadwyżki przekraczającej jego własny spadkobierca obowiązany do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku sam jest uprawniony do zachowku, może on żądać zmniejszenia zapisów zwykłych i poleceń w takim stopniu, żeby pozostał mu jego własny uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia artykuł jest ogólnym omówieniem tematu. Każda sprawa jest wielowątkowo i wymaga dokładnej analizy. W związku z powyższym zachęcam do skorzystania z usług profesjonalnego do zapoznania się z innymi zagadnieniami z zakresu prawa spadkowego.

Podatek należny i podatek naliczony to pojęcia niejednokrotnie mylone. Podatki te oblicza się jednak na różnej podstawie. Podatek należny wynika z przychodu firmy. Podatek naliczony to suma zapłaconego podatku od towarów i usług. Podatek naliczony pomniejsza podatek należny. Różnica między nimi zostaje uregulowana na rzecz Urzędu Skarbowego albo na rzecz podatnika. W artykule

Podstawą do wyliczenia zachowku jest wartość masy spadku. Jednak to nie wszystko, bardzo istotne są również darowizny poczynione przez spadkodawcę za życia. W zależności od tego kto jest obdarowany – może zarówno zwiększyć nominalną kwotę zachowku, jak również ją znacząco zmniejszyć lub nawet znieść. Krok 1: Jaki ułamek udziału możesz otrzymać ? W zależności od osoby uprawnionej wysokość ułamku udziału, który by jej przysługiwał jest inna. Co do zasady ułamek ten to 1/2 wartości udziału jaki otrzymałby gdyby dziedziczył ustawowo, jednakże osoby małoletnie oraz niezdolne do pracy otrzymują 2/3 udziału. Krok 2: Określenie udziału od którego naliczamy ułamek. Wyliczając zachowek należy ustalić jaki udział przypadałby danej osobie, jeśli spadkodawca nie pozostawił testamentu. Jednakże w odróżnieniu o ustalania udziału w przypadku prostego dziedziczenia ustawowego, jest tu pewna istotna różnica. Wyliczając udział spadkowy bierze się również pod uwagę spadkobierców: niegodnych lub którzy odrzucili spadek. Zobacz: Kto i kiedy może dziedziczyć ? Nie bierze się jednak pod uwagę osób, które dziedziczenia się zrzekły (w drodze umowy ze spadkodawcą), oraz osób wydziedziczonych (skutecznie). Krok 3: Określanie wartości spadku na potrzeby zachowku. Wyliczanie wartości nominalnej zachowku jest dosyć skomplikowane i wymaga prześledzenia historii rodzinnych darowizn, oraz dokładnej treści testamentu. POLECAMY PRODUKT: Umowy z rodziną - jak rozliczać podatki Obliczając wartość (pieniężną) udziału, w oparciu o który ustala się zachowek, należy masę spadku powiększyć o darowizny udzielone spadkobiercom przez spadkodawcę, z wyjątkiem: drobnych darowizn (np. prezentów urodzinowych), darowizn udzielonych innym osobom niż spadkodawcy, lub uprawnieni do zachowku, wcześniej niż 10 lat przed otwarciem spadku (śmiercią spadkodawcy). W sytuacji , w której zstępni spadkodawcy są uprawnieni do zachowku do wartości spadku nie zalicza się darowizn dokonanych zanim spadkobierca miał dzieci. W sytuacji, w której do zachowku uprawniony jest małżonek, do wartości spadku nie zalicza się darowizn dokonanych przed wstąpieniem w związek małżeński. Stanisław Kowalski pozostawił po śmierci majątek wart ok. zł. Jedynym spadkobiercą uczynił swoją konkubinę. Przed śmiercią przekazał jej jednak mieszkanie o wartości zł, oraz samochód o wartości zł. Obie darowizny były dokonane 3 lata przed śmiercią. Jego syn może domagać się zachowku w oparciu o kwotę : (wartość spadku) + (wartość mieszkania) + 40. 000 zł (wartość samochodu) = zł. Zważywszy na to, że jest pełnoletni, oraz byłby jedynym spadkobiercą gdyby Stanisław Kowalski nie sporządził testamentu, przysługuje mu zachowek w wysokości 1/2 x 245. 000 zł = 122 500 zł. Nie zalicza (czyli nie odejmuje wartości) się do spadku wartości zapisów i poleceń. Krok 4: zaliczenie darowizn i zapisów na poczet zachowku. Wyliczywszy wartość spadku (często jest to niestety dość skomplikowane), należy się następnie zastanowić, czy i jak spadkodawca zadbał za życia o uprawnionych do zachowku. W szczególności: na poczet zachowku zalicza się wszystkie darowizny dokonane przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku. jeśli uprawnionymi są dzieci spadkodawcy, na poczet zachowku zalicza się koszty wychowania, oraz wykształcenia, które poniósł spadkodawca- jeśli przekroczyły przeciętną wartość w danym środowisku. Spadkodawca pożyczał pieniądze, oraz pracował na 2 etaty aby zapewnić synowi studia na prywatnej uczelni. Koszt czesnego można zaliczyć na poczet zachowku. jeśli uprawnionymi do zachowku są potomkowie zstępnego spadkodawcy – na rzecz ich zachowku zalicza się darowizny udzielone ich rodzicowi. Na poczet zachowku zalicza się również uczynione przez spadkodawcę w testamencie zapisy oraz polecenia (jeśli mają określoną wartość pieniężną). Zobacz serwis: Spadki Wartość majątku spadkowego to 500 tyś. zł. W związku z tym, że darowizna nie jest doliczana, więc te 500 tyś. zł dzieli się na troje spadkobierców po równo. Adwokat powinien jednak zauważyć, że to czy darowizna została zwolniona ze schedy spadkowej, nie ma żadnego znaczenia w zakresie ustalania wysokości zachowku. Mieszkanie należące do spadkodawcy zwykle wchodzi do spadku. Zdarza się, że za życia przekaże on jakiś składnik majątkowy na rzecz osoby spoza kręgu spadkobierców. Może to dać im prawo do wystąpienia z roszczeniem o zapłatę. Zachowek undefined podstawowe kwestie Zachowek jest instytucją prawa spadkowego ukształtowanym w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego. Mianem zachowku określa się uprawnienie bliskich krewnych spadkodawcy do żądania zapłaty określonej kwoty od osundefinedb, ktundefinedre nabyły prawa do spadku. Zachowek co do zasady występuje w przypadku dziedziczenia testamentowego, jednakże może wystąpić także w pewnych wypadkach przy dziedziczeniu ustawowym. Jego rolą jest ochrona interesundefinedw niektundefinedrych spadkobiercundefinedw ustawowych, ktundefinedrzy mogliby zostać pominięci w testamencie. Ustawodawca wyszedł bowiem z założenia, że osoby najbliższe spadkodawcy powinny partycypować w schedzie spadkowej. Tutaj znajdziesz więcej informacji na temat testamentu. W tym miejscu przeczytasz więcej o tym, czym jest dziedziczenie ustawowe z uwzględnieniem własności mieszkania. Komu przysługuje zachowek? Art. 991 undefined 1 KC określa krąg podmiotundefinedw uprawnionych do zachowku. Zgodnie z brzmieniem tego artykułu, prawo do zachowku przysługuje zstępnym, tj. dzieciom, wnukom, prawnukom itd., małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, ktundefinedrzy byliby powołani do spadku z ustawy. Prawo do zachowku nie przysługuje: dalszym krewnym (np. teściowi, synowej); osobom, ktundefinedre zostały wydziedziczone w testamencie; osobom, ktundefinedre zostały uznane za niegodne dziedziczenia; osobom, ktundefinedre zrzekły się dziedziczenia; spadkobiercom, ktundefinedrzy odrzucili spadek; małżonkowi, ktundefinedry w chwili śmierci spadkodawcy pozostawał z nim w separacji; małżonkowi, wobec ktundefinedrego spadkodawca wniundefinedsł uzasadniony pozew o rozwundefinedd z jego wyłącznej winy; osobom uprawnionym do zachowku, ktundefinedre otrzymały już od spadkodawcy darowizny o wartości, ktundefinedra jest co najmniej rundefinedwna wartości przypadającego im zachowku. Warto także zaznaczyć, że spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodzicundefinedw zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku: wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposundefinedb sprzeczny z zasadami wspundefinedłżycia społecznego; dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osundefinedb umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci; uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązkundefinedw rodzinnych. Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu. Spadkodawca nie może jednak wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył. Więcej na temat wydziedziczenia, z uwzględnieniem mieszkania, przeczytasz w tym miejscu. Wysokość zachowku - podstawa Uwzględniając regulacje zawarte w art. 991 undefined 1 KC., wysokość zachowku należy rozpatrywać na rundefinedżnych płaszczyznach. Pierwszą z nich jest ułamkowe określenie wysokości zachowku. W konsekwencji, jeżeli uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni undefined zachowek wynosi dwie trzecie wartości udziału spadkowego, ktundefinedry by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym. W pozostałych przypadkach, tj. sytuacji, gdy uprawniony do zachowku nie jest niezdolny do pracy lub małoletni - zachowek wynosi połowę wartości udziału, ktundefinedry przypadał by uprawnionemu do zachowku przy dziedziczeniu ustawowym. Podejmując działania zmierzające do ustalenia ostatecznej wysokości zachowku przysługującego uprawnionemu konieczne jest w pierwszej kolejności ustalenie jaki byłby jej udział spadkowy przy dziedziczeniu ustawowym. Wysokość zachowku a udział spadkowy Art. 931 undefined 1 KC wskazuje, że w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Dziedziczą oni w częściach rundefinedwnych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli zatem spadkobiercami są małżonek i dwoje dzieci, to każde z nich dziedziczyłoby z ustawy w udziale 1/3 spadku. Zakładając, że dzieci spadkodawcy są niepełnoletnie, wysokość zachowku należnego ww. wynosiłaby odpowiednio: małżonkowi undefined 1/2 udziału, czyli 1/2 z 1/3 spadku, tj. 1/6 spadku; każdemu z niepełnoletnich dzieci undefined 2/3 udziału, czyli 2/3 z 1/3 spadku, tj. 2/9 spadku. Krąg podmiotundefinedw i darowizny - co się uwzględnia? Warto także pamiętać, że przy ustalaniu (ułamkowego) udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczania zachowku uwzględnia się także spadkobiercundefinedw niegodnych oraz spadkobiercundefinedw, ktundefinedrzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobiercundefinedw, ktundefinedrzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni. Jednocześnie przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisundefinedw zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę. Ponadto, przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osundefinedb niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku. Przy obliczaniu zachowku należnego dziecku/wnukowi nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał on zstępnych (dzieci/wnukundefinedw). Choć nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego. Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, ktundefinedre spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa. Warto mieć także na uwadze, że jeżeli uprawnionym do zachowku jest zstępny (dziecko lub wnuczek) spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek poniesione przez spadkodawcę koszty wychowania oraz wykształcenia ogundefinedlnego i zawodowego, o ile koszty te przekraczają przeciętną miarę przyjętą w danym środowisku. Roszczenie o wypłatę zachowku W pierwszej kolejności roszczenie o zapłatę zachowku należy kierować do spadkobiercy. Jednak z rundefinedżnych względundefinedw może okazać się, że uprawniony nie otrzyma od tej osoby należnego mu zachowku w pełnej wysokości. Wundefinedwczas, w drugiej kolejności, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku uprawniony może żądać od osoby, na ktundefinedrej rzecz został uczyniony zapis windykacyjny (doliczony do spadku). Niemniej osoba ta jest obowiązana do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem zapisu windykacyjnego. W trzeciej kolejności undefined czyli, gdy uprawniony nie może otrzymać zachowku od spadkobiercy lub osoby, na ktundefinedrej rzecz został uczyniony zapis windykacyjny undefined może domagać się zapłaty od osoby, ktundefinedra otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku (obdarowany jest zobowiązany do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem darowizny). Roszczenie o zachowek przedawnia się jednakże po okresie pięciu lat od dnia ogłoszenia testamentu. Jeżeli zatem okres ten już minął, spadkobierca testamentowy nie musi spełniać roszczeń osundefinedb uprawnionych do zachowku, te bowiem wygasły. Tutaj znajdziesz więcej informacji na temat testamentu. Zachowek a mieszkanie W rzeczywistości bardzo często można spotkać się z sytuacją, w ktundefinedrej zmarły zapisuje w spadku mieszkanie osobie trzeciej, niebędącej spadkobiercą ustawowym, albo tylko jednemu z takich spadkobiercundefinedw. Warto jednak pamiętać, że prawo do zachowku jest niezależne od kategorii składnikundefinedw majątkowych wchodzących w skład spadku, a w konsekwencji przynależność do masy spadkowej mieszkania nie aktywuje specjalnych zasad związanych z zachowkiem. Dla przykładu można przyjąć, że w skład spadku po zmarłym wchodzi wyłącznie mieszkanie, ktundefinedre spadkodawca rozporządził w testamencie (lub darował za życia) na rzecz innego podmiotu niż spadkobierca ustawowy. W konsekwencji, spadkobierca ustawowy może dochodzić zachowku, ponieważ nie dziedziczy. Odpowiednio, jeśli spadkodawca ustawowy dziedziczy w innym udziale, lecz ten nie pokrywa zachowku, może dochodzić jego uzupełnienia. Gdy w skład spadku, poza przedmiotowym mieszkaniem, wchodzą rundefinedwnież inne składniki majątkowe, a spadkodawca rozporządził mieszkaniem w testamencie (lub darował je za życia) na rzecz innego podmiotu niż spadkobierca ustawowy, to spadkobiercy ustawowemu przysługuje prawo do zachowku, jeśli nabyte po spadkodawcy (np. tytułem dziedziczenia lub darowizny) składniki majątkowe nie pokrywają zachowku. Dochodzenie roszczeń o zachowek następuje w postępowaniu o zapłatę konkretnej kwoty. Wylicza się ją na podstawie iloczynu wartości mieszkania i przypadającego uprawnionemu udziału spadkowego. Nie jest natomiast dopuszczalne domaganie się wydania określonych przedmiotundefinedw, w tym mieszkania wchodzącego w skład spadku. Więcej na temat sytuacji, gdzie nieruchomość wchodzi do spadku przeczytasz w tym miejscu. ____ Jeżeli masz pytanie związane z nieruchomościami napisz do nas na redakcja@ , a my postaramy się zgłębić temat i odpowiedzieć w formie artykułu.

Przykład 4. Przedsiębiorca zawarł z fundacją 26 września pisemną umowę darowizny. Towary zostały przekazane do obdarowanego 15 października. W zakresie nieodpłatnego przekazania zostały spełnione warunki z art. 7 ust. 2 ustawy VAT. Obowiązek odprowadzenia podatku od dokonanej darowizny powstanie w rozliczeniu za październik.

Zachowek – co to właściwie jest? Stare powiedzenie mówi, że jeżeli nie wiadomo o co chodzi, to na pewno o pieniądze. I tak jest też w przypadku zachowku. Tutaj dowiesz się: – komu należy się zachowek – jak obliczyć zachowek – jak napisać pozew o zachowek Jeśli czujesz, że coś poszło nie tak i w spadku nie przypadło Ci tyle, ile się należy, zachowek może być odpowiedzią na te wątpliwości. Jeśli Twoi rodzice, Twoja żona lub mąż, a w niektórych przypadkach również Twoje dzieci, rozdysponowały swoim majątkiem z pokrzywdzeniem Ciebie, zachowek pozwoli te krzywdy naprawić. Zapraszam do lektury! Co to jest zachowek? W rodzinie nie zawsze sprawy układają się tak, jak powinny. Szczególnie wtedy, kiedy w grę wchodzi majątek. Jednak polskie prawo spadkowe dba o najbliższych zmarłego nawet wtedy, kiedy on sam nie chciał o nich zadbać. Kiedy spadkodawca, w testamencie lub darowiznami dokonanymi jeszcze za życia, przekazuje innym osobom całość lub większość swojego majątku, powstaje problem. Mają go najbliżsi spadkodawcy, których ten pominął. Problem ten można jednak rozwiązać. W tym celu należy pozwać osoby, które majątek odziedziczyły (lub otrzymały w darowiźnie) i żądać od nich zapłaty określonej kwoty pieniężnej, zwanej właśnie zachowkiem. Od spadkobiercy, który otrzymał Twoją część spadku, żądać możesz jedynie sumy pieniężnej. Nie jest możliwe żądanie wydania przez tego spadkobiercę odziedziczonych przedmiotów wchodzących w skład spadku. Zachowek to zawsze pieniądze. Odrobinę inaczej sytuacja przedstawia się, gdy spadkodawca – za życia – rozdysponował swoim majątkiem, w drodze darowizn. Wtedy zachowku można żądać od obradowanego. Może on jednak zwolnić się od obowiązku zapłaty zachowku przez wydanie przedmiotu darowizny. Jeżeli więc w majątku spadkowym nie pozostało nic (ewentualnie niewiele), albowiem spadkodawca rozdał swój dorobek innym osobom, sytuacja nie jest beznadziejna. Odpowiednie zabiegi prawne pozwolą Ci odzyskać to, co może wydawać się stracone. ZOBACZ WIĘCEJ: Spadek – czyli kto, co, kiedy i po kim dziedziczy? [PORADY PRAWNE] Komu należy się zachowek? Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału. Tak stanowi przepis… Ale co to właściwe znaczy? Kiedy odszyfrujemy tę prawniczą łamigłówkę, dochodzimy do następujących wniosków. Zawsze możesz starać się o zachowek po rodzicach i zachowek po mężu lub żonie. O zachowek po dziadkach możesz starać się tylko wtedy, kiedy Twoi rodzice (a dzieci Twoich dziadków) nie będą mogli dziedziczyć (np. dlatego, że nie żyją). Prawo do zachowku po Twoich dzieciach przysługuje Ci tylko wtedy, jeżeli te dzieci nie miały swoich dzieci. Nawet jeśli byłaś/byłeś najlepszą siostrą/bratem, zachowek po rodzeństwie nigdy nie będzie Ci przysługiwał. Kto nie może żądać zachowku? Pytanie doskonałe! Zachowku nie mogą żądać osoby, które są wyłączone od dziedziczenia tak, jakby nie żyły w chwili otwarcia spadku. Do kręgu tych osób zalicza się te, które: – zrzekły się dziedziczenia, – zostały uznane za niegodne dziedziczenia, – odrzuciły spadek, – zrzekły się prawa do zachowku, – zostały wydziedziczone; Zachowek nie należy się również małżonkowi pozostającemu ze zmarłym spadkodawcą w separacji. Jeżeli, za życia, spadkodawca złożył pozew o separację lub rozwód z winy swojego małżonka i miał rację, to temu winnemu małżonkowi zachowek również nie przysługuje. Ile wynosi zachowek? Wysokość zachowku to kwestia fundamentalna. I wyższa matematyka. Aby prawidłowo obliczyć należną Ci część, najpierw musisz ustalić, jaki ułamek majątku odziedziczyłbyś, gdyby w grę wchodziło dziedziczenie ustawowe. Na przykład, jeżeli dziedziczysz po swoim zmarłym ojcu, a do spadku należy jeszcze matka i brat, to Twój udział wynosić będzie 1/3. Ustalony udział należy pomnożyć przez 1/2 lub 2/3. Wyższy ułamek należy się tym, którzy w chwili śmierci spadkodawcy byli osobami małoletnimi lub trwale niezdolnymi do pracy. Mniejszy – wszystkim pozostałym uprawnionym do zachowku. Trzymając się przykładu, dotyczącego dziedziczenia wspólnie z bratem i matką oraz przy założeniu, że jesteś pełnoletnią osobą zdolną do pracy, wzór na obliczenie ułamka zachowku w Twoim przypadku będzie następujący: 1/3 * 1/2 = 1/6. Tak ustalony ułamek należy pomnożyć przez tzw. substrat zachowku. Ten składa się z czystej wartości spadku powiększonej o darowizny doliczane do spadku. Czysta wartość spadku to z kolei aktywa spadku pomniejszone o pasywa (majątek pomniejszony o długi spadkowe). Tym samym uzyskujesz należną Ci kwotę, o którą możesz wystąpić do sądu. Jeżeli czysta wartość spadku wynosi zł, a należny Ci ułamek wynosi 1/6, to wzór na zachowek jest następujący: 1/6 * = zł złotych to należny Ci zachowek – to Twoje pieniądze. Musisz jednak uważać. Osoba, od której żądasz zachowku, może próbować obniżyć należną Ci kwotę zachowku. Na przykład, jeżeli spadkodawca dokonał zapisu windykacyjnego lub darowizny na Twoją rzecz, ich kwoty zalicza się na należny Ci zachowek. To jeden ze sposobów, którym spadkobierca lub obdarowany może próbować pozbawić Cię Twoich pieniędzy. Nie ma sytuacji bez wyjścia. Jeśli masz wątpliwości, warto je skonsultować. Prawie zawsze udaje się znaleźć takie wyjście, które może uratować Twoje pieniądze. Wydziedziczenie a zachowek Wydziedziczenie to nic innego, jak pozbawienia prawa do zachowku. Prawo spadkowe przewiduje określone sytuacje, w których spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku. Wydziedziczenie może mieć miejsce, jeżeli uprawniony do zachowku: – wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, – dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci, – uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych; Przyczyna lub przyczyny wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinny wynikać z treści testamentu. Warto wiedzieć, że spadkodawca nie może wydziedziczyć uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył. Jeżeli w chwili przebaczenia spadkodawca nie miał zdolności do czynności prawnych (np. był ubezwłasnowolniony), przebaczenie jest skuteczne, gdy nastąpiło z dostatecznym rozeznaniem. Przed wydziedziczeniem też można się bronić. Jeżeli więc zdarzyło się tak, że ktoś wydziedziczył Cię bez przyczyny, spróbuj podważyć testament. Jeśli spadkodawca nie miał racji, powinno się udać. Zachowek a darowizna Możliwe są również sytuacje, w których spadkodawca przekazuje na rzecz innych, nieuprawnionych do zachowku osób, cały swój majątek lub jego zasadniczą część, jeszcze za życia – darowizną. Jeśli w ten sposób pozbawiono Cię całości lub części majątku spadkowego, prawo spadkowe przewiduje możliwość ochrony Twoich interesów. W takim przypadku możesz żądać tego zachowku od obdarowanego. Ten swoisty zachowek od darowizny pozwoli odzyskać chociaż część tego, co Ci się należy. Analogiczne rozwiązanie jest przewidziane, kiedy spadkodawca rozporządza majątkiem spadkowym poprzez zapis windykacyjny. Wtedy też można walczyć o swoje! Pozew o zachowek Jeśli polubowne próby uzyskania zachowku okażą się nieskuteczne, jedynym wyjściem jest oddanie sprawy do sądu. W zależności od wartości zachowku, pozew o zachowek musisz skierować do sądu rejonowego (jeżeli wartość zachowku nie przewyższa kwoty zł) lub sądu okręgowego (jeżeli wartość zachowku przewyższa kwotę zł). Właściwy miejscowo jest ten sąd, w którym spadkodawca miał ostatnie miejsce zwykłego pobytu. Jeżeli miejsca jego zwykłego pobytu w Polsce nie da się ustalić, pozew o zachowek skieruj przed sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część. Pozew w sprawie o zachowek nie różni się od innych pozwów składanych w sprawach o zapłatę należności pieniężnych. Należy więc dokładnie określić w nim stronę powodową (tutaj należy również wskazać numer PESEL) i pozwaną, podając aktualne adresy do doręczeń. Żądanie pozwu polega na określeniu kwoty, którą chce się uzyskać. Z uzasadnienia pozwu powinno z kolei wynikać to, kto jest spadkobiercą, kto spadkodawcą, a kto uprawnionym do zachowku. W tej części pozwu należy również wyczerpująco uzasadnić żądaną kwotę tj. opisać, co wchodziło w skład spadku oraz obliczyć odpowiedni ułamek zgodnie z zasadami opisanymi powyżej. Aby sprawnie przeprowadzić sprawę, zbierz wymagane dokumenty. Zaliczają się do nich przede wszystkim: – postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, – informacje na temat majątku, który pozostał po spadkodawcy (numery ksiąg wieczystych nieruchomości, operaty szacunkowe dotyczące nieruchomości, informacje na temat ruchomości np. samochodu spadkodawcy, informacje dotyczące oszczędności, informacje dotyczące spółek, w których spadkodawca był wspólnikiem, itp.), – akty stanu cywilnego, z których wynikać będzie Twoje pokrewieństwo lub powinowactwo ze spadkodawcą (akt urodzenia, akt małżeństwa); Jeśli nie wiesz, od czego zacząć poszukiwania potrzebnej dokumentacji, możesz to zlecić wybranemu prawnikowi. Pozwoli Ci to zaoszczędzić czas i szybciej uzyskać należny zachowek. Ile kosztuje sprawa o zachowek? Sprawa o zachowek kosztuje tyle samo, ile każda inna sprawa o pieniądze. Aby sąd rozpoznał Twój pozew, musisz uiścić na jego konto 5% wartości kwoty, której żądasz (czyli 5% wartości zachowku). Jeżeli wygrasz, łącznie z zachowkiem kwotę tę zwróci Ci Twój przeciwnik. Jeśli nie jesteś w stanie ponieść tych kosztów, to wcale nie oznacza, że drzwi sądu będą dla Ciebie zamknięte. Załączając do pozwu oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku dochodach i źródłach utrzymania (wzór formularza znajdziesz w każdym sądzie), możesz wnioskować o zwolnienie od kosztów sądowych (tj. opłaty od pozwu i kosztów ewentualnych biegłych powołanych w sprawie). Na tej samej podstawie możesz wnosić o ustanowienie dla siebie adwokata z urzędu. Wtedy za jego usługi nie zapłacisz ani złotówki. Tutaj jednak ważna uwaga – w przypadku przegranej sprawy, trzeba będzie zwrócić koszty poniesione przez Twojego przeciwnika (np. koszty ustanowienia przez niego adwokata). Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych nie zwalnia bowiem z konieczności zwrotu kosztów poniesionych przez przeciwnika. Jeśli sam chcesz wybrać adwokata i możesz ponieść koszty z tym związane, musisz wiedzieć dwie rzeczy. Po pierwsze wynagrodzenie adwokata wynika z przepisów i jest uzależnione od wartości przedmiotu sporu (czyli żądanej kwoty zachowku). Dla przykładu, jeśli zachowek ma wartość zł, minimalna stawka wynagrodzenia adwokackiego wynosi zł. Po drugie, to kiedy i w jaki sposób dojdzie do rozliczeń, zależy już tylko od Ciebie i Twojego adwokata. Na koniec dobra informacja – jeśli adwokat będzie skuteczny i wygra sprawę, jego wynagrodzenie – podobnie jak inne koszty sądowe – pokryje Twój przeciwnik. Jeśli masz rację, sprawa o zachowek będzie kosztowała Cię tyle, ile poświęcony na nią czas. Zachowek a przedawnienie Uważaj! Jak każde roszczenie majątkowe, również i roszczenie o zachowek ulega przedawnieniu. Jeżeli się spóźnisz – przegrasz. Twoje roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Jeżeli testamentu nie było, a spadkodawca rozporządził swoim majątkiem jeszcze za życia – poprzez darowizny, roszczenie przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy). Autor: Michał Sochański

Oczywiście jako że zachowek oblicza się indywidualnie dla każdego uprawnionego, toteż doliczenie darowizny w konkretnym przypadku będzie zależało od tego, kiedy zstępny przyszedł na świat (w przypadku kilku zstępnych może być tak, że jedne darowizny zaliczy się wszystkim, inne tylko niektórym z nich).

Często mają wpływ D E C Y D U J Ą C Y. Powodują, że nawet przy tzw. pustym spadku (a nawet przy spadku, w którym są same długi), wystąpić może konieczność wypłacenia zachowku. Jest tak dlatego, że wartość majątku zmarłego obliczana jest na potrzeby zachowku w bardzo specyficzny sposób. Nawet gdy majątek zmarłego jest zerowy lub ujemny (z powodu długów), to doliczamy do niego darowizny, których zmarły dokonał za swojego życia. I może się okazać, że niby zmarły nic nie miał w chwili śmierci, a mimo tego powstanie konieczność wypłaty zachowku. Uwaga ! Mogą Cię wprowadzić w błąd powszechnie powtarzane błędne informacje, że gdy minie 10 lat od darowizny, to już jest spokój i takiej darowizny się nie dolicza. Większość darowizn dolicza się do spadku bezterminowo. Czyli niezależnie od tego ile czasu minęło od darowizny do śmierci spadkodawcy. Okres 10 lat dotyczy tylko tzw. osób trzecich czyli takich, które nie są spadkobiercami lub uprawnionymi do zachowku. Dobrze to widać na przykładzie darowizny dokonanej przez rodziców na rzecz syna i synowej. Darowizna w części przypadającej na syna (czyli 50%) będzie brana pod uwagę przy obliczaniu zachowku bezterminowo (bo syn jest spadkobiercą). Natomiast darowizna dla synowej (50%) „przedawni się” po 10 latach i nie będzie już uwzględniana przy wyliczaniu zachowku. Bo synowa jest tu tzw. osobą trzecią – nie jest spadkobiercą po teściach ani nie jest uprawniona do zachowku po nich. I dajmy na to, że ta darowizna miała miejsce 15 lat temu a rodzice mieli 2 synów. Ten drugi syn nic od rodziców wcześniej nie otrzymał. Może domagać się zachowku od swojego brata doliczając do spadku tylko 50 % wartości darowizny. Drugie 50 % (to, które otrzymała bratowa), już nie będzie brane pod uwagę, bo upłynęło 10 lat. Inaczej będzie wyglądała sytuacja, gdy darowizna była 9 lat temu. Wówczas zachowek dla brata będzie dwukrotnie wyższy, bo do spadku doliczymy całą darowiznę dokonaną przez rodziców (zarówno część przypadającą na brata jak i na jego żonę). Czy jest to dla Ciebie zrozumiałe ? PS. Tutaj znajdziesz wszystkie wpisy dotyczące zachowku

^{Przykład Spadkodawca pozostawił po sobie syna (A), córkę (B), po zmarłej drugiej córce (C+) wnuczkę (W1) i wnuka (W2), a po zmarłym drugim synu (D+) wnuczkę (W3) i wnuka (W4), matkę i dwóch braci. Jak w takiej sytuacji obliczyć zachowek w okresie obowiązywania edyktu pretorskiego (A) i w okresie obowiązywania nowel justyniańskich}

Jeśli nie zostałeś powołany do dziedziczenia w testamencie lub zostałeś pominięty przy dokonywaniu darowizny przez spadkodawcę to z dużym prawdopodobieństwem masz prawo do zachowku, zwanego też potocznie – zachówkiem. Poniższe informacje pomogą Ci dowiedzieć się jak domagać się zachowku od rodziny. Komu należy się zachowek? Zachowek należy się zstępnym (dzieciom, wnukom itd.), małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Oznacza to, że gdyby nie było testamentu, to zgodnie z prawem spadkowym, osoby te dziedziczyłyby spadek. Prawo do zachowku służy zatem tylko tym osobom, które w konkretnej sytuacji byłyby powołane do spadku. Kto nie ma prawa do zachowku? Zachowek nie przysługuje osobom, które są wyłączone od dziedziczenia, są to: osoby które zrzekły się dziedziczenia, zostały uznane za niegodne dziedziczenia odrzuciły spadek. Wówczas traktowane są tak, jakby nie żyły w chwili otwarcia spadku. Do zachowku nie będą również uprawnione osoby, które zostały wydziedziczone. W jakich sposób spadkobiercy nabywają prawo do zachowku? Odbywa się to w tej samej kolejności, w jakiej dane osoby są powołane do dziedziczenia z ustawy. Czyli w pierwszej kolejności prawo do zachowku służy dzieciom i małżonkowi. Kolejno uzyskują je obok małżonka wnukowie spadkodawcy, później dalsi zstępni. Wnuk będzie mógł jednak żądać prawa do zachowku wyłącznie wtedy, gdy jego rodzic (dziecko spadkodawcy) zmarł przed spadkodawcą, został uznany za niegodnego dziedziczenia, odrzucił spadek z ustawy lub zawarł umowę zrzeczenia się dziedziczenia, której skutki nie rozciągają się na zstępnych. Wysokość zachowku – jak obliczyć? Aby ustalić wysokość zachowku, należy kolejno wykonać następujące czynności: 1) określić ułamek zachowkowy – ustalenie tego ułamka odbywa się poprzez pomnożenie dwóch ułamków – udziału spadkowego spadkobiercy przez ułamek stanowiący ½ lub 2/3 (ten drugi, a więc 2/3 dotyczy osób małoletnich lub trwale niezdolnych do pracy) Przykład: Spadkodawca, który był wdowcem miał dwie córki – Annę i Karolinę. Do testamentu powołał tylko Annę. Gdyby obie Panie dziedziczyły ustawowo, wówczas każdej z nich przypadałby udział w spadku wynoszący ½ (każda z córek otrzymałaby połowę majątku). A zatem udział spadkowy do obliczenia zachowku dla córki Karoliny będzie właśnie 1/2. Następnie udział ten należy pomnożyć przez ½ gdyż Karolina nie jest małoletnia i nie jest też trwale niezdolna do pracy. ½ (udział spadkowy) x1/2 (ułamek wskazany w ustawie) = ¼ ( ułamek zachowkowy) 2) ustalić tzw. substrat zachowku, na który składa się „czysty” spadek (aktywa spadku pomniejszone o pasywa) wraz z doliczonymi darowiznami Przykład: Zmarły pozostawił mieszkanie o wartości 200 tys zł, które stanowiło jego wyłączną własność. Miał również zadłużenie w banku na kwotę 50 tys zł. Trzy lata przed śmiercią darował córce Annie samochód o wartości 20 tys zł. W tej sytuacji w pierwszej kolejności ustalamy czystą wartość spadku ( 200 tys zł (wartość mieszkania) – 50 tys zł ( zadłużenie w banku) = 150 tys zł Następnie do tej wartości doliczamy dokonane darowizny 150 tys zł + 20 tys zł= 170 tys zł. W opisanym stanie faktycznym substrat zachowku wynosi 170 tys zł. 3) pomnożyć substrat zachowku przez ułamek zachowkowy Przykład: W opisanej sytuacji zachowek dla córki Karoliny będzie wynosił: 1/4 x 170 000 zł = 42 500 zł. Które darowizny podlegają doliczeniu do substratu zachowku, a które nie? Jak zostało to wcześniej wspomniane, na substrat zachowku składa się czysta wartość spadku powiększona o darowizny doliczane do spadku. Należy przypomnieć, że darowizna to umowa, o której mowa w art. 888 i n. Jednak na gruncie prawa spadkowego, jest to pojęcie szersze, bowiem swoim zakresem nie obejmuje tylko umowy z art. 888 ale również takie nieodpłatne czynności spadkodawcy, które następują z majątku spadkodawcy, powodują zmniejszenie spadku i z punktu widzenia osób uprawnionych mogą prowadzić do takiego samego ich pokrzywdzenia jak dokonanie darowizny. Przedmiotem darowizny może być zatem nieruchomość, ruchomość, gospodarstwo rolne czy też przedsiębiorstwo, przy czym nie ma znaczenia cel, w jakim darowizna została dokonana. Należy przy tym pamiętać, że zaliczeniu podlegają jedynie darowizny poczynione przez spadkodawcę i bez względu na to, czy przedmiot darowizny został zużyty lub utracony oraz czy obdarowany jest jeszcze wzbogacony. Dla zaliczenia nie ma też znaczenia, czy obdarowany zwrócił darowiznę spadkodawcy (darowizna zwrotna). Przykład: Spadkodawca umową darowizny, na rok przed śmiercią, przekazał córce samochód o wartości 30 000 zł. Córka dziedziczy wraz z rodzeństwem, darowizna na jej rzecz podlega doliczeniu do substratu zachowku. Prawo spadkowe wyróżnia też darowizny, które nie podlegają zaliczeniu. Stanowi o tym art. 994 zgodnie, z którym przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku: drobnych darowizn, zwyczajowo przyjętych w danych stosunkach dokonanych na więcej niż 10 lat licząc wstecz od otwarcia spadku na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa. Przykład: Z okazji ukończenia studiów, spadkodawca kupił córce pamiątkowe pióro o wartości 200 zł. Darowizna ta nie będzie podlegała zaliczeniu, bowiem należy potraktować ją jako zwyczajową drobną darowiznę. Przykład: Z okazji ukończenia studiów, spadkodawca kupił wnuczce mieszkanie, aby ta mogła się usamodzielnić. Przyjmując założenie, że dzieci spadkodawcy żyły darowizna ta, o znacznej wartości, będzie podlegała zaliczeniu, pod warunkiem, że zostanie dokonana nie więcej niż 10 lat przed otwarciem spadku. W tym miejscu warto zauważyć, że ilość możliwych stanów faktycznych , które tworzy życie powoduje, że zawsze bezpieczniej jest zasięgnąć fachowej porady Adwokata, który przeanalizuje sprawę i zaproponuje najlepsze możliwe rozwiązanie zwłaszcza w skomplikowanej sprawie spadkowej. Przepis art. 994 wskazuje kolejno, że przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego. W § 3 art. 994 wskazuje na ostatnią kategorię darowizn niepodlegających doliczeniu, zgodnie z którym przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa. Jak obliczyć wartość darowizny podlegającej doliczeniu? Wartość darowizny oblicza się według cen z chwili ustalania zachowku, a więc z chwilą zamknięcia rozprawy o zachowek. Jeżeli przedmiotem darowizny były pieniądze, należy przyjąć, że „stan z chwili dokonania darowizny i cen z chwili ustalania zachowku” oznacza wartość nominalną darowizny powiększoną o wskaźnik inflacji za okres od jej dokonania do chwili ustalania zachowku. Przykład: Spadkodawca dokonał darowizny mieszkania na rzecz córki oraz kwoty pieniężnej równej wartości tego mieszkania na rzecz syna. Ustalając zachowek obie darowizny należy uznać za równoważne, nawet jeśli – choćby ze względu na inflację – kwota darowizny pieniężnej wyrażona w sumie nominalnej byłaby mniejsza. Darowizna dla dziecka za życia rodziców a zachowek dla rodzeństwa W przypadku darowizny dla jednego z dzieci, należy w pierwszej kolejności odpowiedzieć na pytanie, kiedy darowizna została dokonana względem pozostałego rodzeństwa. Istotne jest czy dziecko zostało obdarowane przed narodzeniem swojego rodzeństwa, czy też po ich urodzeniu, bowiem ustalając udział spadkowy – nie dolicza się darowizn uczynionych przez spadkodawcę na więcej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego – w tym przypadku brata/siostry. Jeśli zatem w momencie dokonywania darowizny, rodzeństwa nie było jeszcze w planach rodziców, to nie należy im się zachowek. Płynie stąd wniosek, że w przypadku uprzywilejowania jednego z dzieci i dokonania darowizny tylko na rzecz jednego dziecka, z pominięciem pozostałych żyjących – mogą one się starać o zachowek. Przykład: Mateusz umową darowizny dostał od rodziców mieszkanie w 2010 r. W 2012 roku urodziła się jego siostra. Ich rodzice zmarli w 2019 roku. W tym przypadku, siostra nie może żądać od Mateusza zachowku, ponieważ w momencie dokonywania darowizny przez rodziców, nie było jej jeszcze na świecie. Przykład: Spadkodawca w chwili śmierci miał dwie córki – Magdalenę i Katarzynę. Dwa lata przed śmiercią darował mieszkanie na rzecz Magdaleny. W tej sytuacji Katarzyna będzie miała prawo do zachowku. Czy trzeba zapłacić podatek od zachowku? Należy przypomnieć, że zachowek nie stanowi części majątku spadkowego, jest to jedynie określona suma pieniędzy, jaką spadkobierca jest obowiązany wypłacić osobom, do tego uprawnionym, o których mowa na wstępie. Spełnienie roszczenia następuje zatem dopiero w momencie zapłaty zachowku przez spadkobiercę. Otrzymany zachowek, co do zasady, wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od zachowku. Można jednak skorzystać z instytucji zwolnienia z podatku, na co pozwala art. 4a ustawy i podatku od spadków i darowizn. Należy jednak spełnić wszystkie wymogi określone w ww. art. 4a oraz w ciągu 6 miesięcy od daty przyjęcia zachowku, zawiadomić o tym zdarzeniu na formularzu SD-Z2 właściwy urząd skarbowy. Niedotrzymanie sześciomiesięcznego terminu spowoduje konieczność zapłaty podatku. Trzeba również pamiętać, że nie ma znaczenia od kogo otrzymuje się równowartość zachowku, lecz po kim. Stosunek pokrewieństwa pomiędzy spadkodawcą a uprawnionym do zachowku decyduje o przydzieleniu do odpowiedniej grupy podatkowej. Podsumowując, sprawy spadkowe nie należą do łatwych. W przypadku większej liczby uprawnionych, obliczenie wartości zachowku może okazać się nie lada wyzwaniem. Nasza Kancelaria oferuje indywidualne podejście do każdej sprawy oraz profesjonalną pomoc w znalezieniu najlepszego rozwiązania dla osób nieuwzględnionych w testamencie czy też pominiętych przy dokonywaniu darowizny.

Jeżeli spadkodawca dokonał darowizny wyczerpującej cały spadek, uprawniony do zachowku może dochodzić od obdarowanego roszczenia o zachowek w granicach określonych w art. 1000 KC (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2008 roku, sygn. akt III CSK 255/07).

Aby obliczyć wysokość zachowku, konieczne jest ustalenie udziału spadkowego, który przysługiwałby osobie uprawnionej w razie dziedziczenia ustawowego, ustalenie czy osoba uprawniona jest osobą małoletnią czy niezdolną do pracy oraz ustalenie wysokości substratu zachowku (wartość spadku powiększona o wartość darowizn i zapisów windykacyjnych podlegających zaliczeniu). Przykład: Zmarły Henryk zostawił po sobie żonę Barbarę, 20-letnią córkę Ksenię i 10-letniego syna Artura. Przed śmiercią sporządził testament, którym powołał do dziedziczenia jedynie swoje rodzeństwo – Katarzynę i Jacka. W związku z tym, że jego najbliżsi – żona i dzieci – zostali pominięci w testamencie, przysługuje im roszczenie o zachowek (byliby powołani do dziedziczenia na podstawie ustawy – w pierwszej kolejności dziedziczą dzieci wraz z małżonkiem w częściach równych, jednak wysokość przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż ¼). W związku z tym, zarówno Barbara, jak i Ksenia oraz Artur dziedziczyliby w ⅓. Henryk nie dokonywał żadnych darowizn, nie dokonał także zapisów windykacyjnych. Substrat zachowku wynosi 150 tys. zł (Henryk i Barbara posiadali rozdzielność majątkową). Tym samym, każdy z najbliższych powinien odziedziczyć 50 tys. zł. Wysokość zachowku będzie wynosić: *Barbara – z uwagi na fakt, iż nie jest niezdolna do pracy, przysługuje jej ½ wartości udziału spadkowego – ½ * 50 tys. zł = 25 tys. zł *Ksenia – z uwagi na fakt, iż nie jest niezdolna do pracy, przysługuje jej ½ wartości udziału spadkowego – ½ * 50 tys. zł = 25 tys. zł *Artur – z uwagi na fakt, iż jest małoletni, przysługuje mu ⅔ wartości udziału spadkowego – ⅔ * 50 tys. zł = 33 333,33 zł..Zachowek wysokośćOsobom uprawnionym do zachowku przysługuje ½ lub ⅔ udziału spadkowego, który przypadłby im, gdyby dziedziczyli na podstawie ustawy. Zachowek w wysokości ½ udziału przypada uprawnionym co do zasady, natomiast zachowek w wysokości ⅔ udziału – jedynie niezdolnym do pracy oraz małoletnim zstępnym spadkodawcy. O ile przynależność do grupy małoletnich nie budzi wątpliwości, to niezdolność do pracy już tak – pojawiają się bowiem pytania, z jakiej chwili należy oceniać niezdolność do pracy, czy wiek może być przesłanką bycia niezdolnym do pracy? Zarówno małoletniość, jak i niezdolność do pracy ocenia się według chwili śmierci spadkodawcy, czyli otwarcia spadku. Natomiast co do wieku – zaawansowany wiek czy chociażby osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego może być przesłanką otrzymania zachowku w wysokości ⅔ a zachowek dla rodzeństwaJak już wiele razy wskazywano, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego osobami uprawnionymi do zachowku są zstępni spadkodawcy, małżonek oraz rodzice spadkodawcy, jeżeli osoby te dziedziczyłyby po zmarłym na podstawie ustawy. Ustawodawca do w/w grona osób uprawnionych nie zaliczył rodzeństwa. Z tego względu, zachowek nie będzie przysługiwał rodzeństwu spadkodawcy – ani jego braciom, ani siostrom, ponieważ nie należą oni do kręgu osób uprawnionych do zachowku. Warto o tym pamiętać w razie śmierci rodzeństwa – jeżeli spadkodawca nie powołał do dziedziczenia swoich braci czy sióstr, rodzeństwu nie będą przysługiwać żadne roszczenia.

Prawa do zachowku nie mają osoby, które na mocy umowy zrzekły się prawa do dziedziczenia, które odrzuciły spadek, zostały uznane za niegodne lub zostały wydziedziczone. Większy zachowek wynosi 2/3 należnego udziału spadkowego. Kto może zachowek w większej wysokości? Jak bronić się przed zapłatą zachowku w takiej wysokości?

Obowiązujące w Polsce przepisy umożliwiają zmianę ustawowej kolejności dziedziczenia i zapisanie w testamencie majątku wybranym osobom. Należy jednak pamiętać, że nie prowadzi to automatycznie do pozbawienia prawa do spadku najbliższych krewnych nieuwzględnionych w dokumencie. Małżonek, zstępni (np. dzieci) i rodzice, nawet w obliczu pominięcia ich w testamencie, mają prawo dochodzić zachowku od spadkobierców. Testament i zachowek a dziedziczenie ustawoweDziedziczenie ustawowe ma miejsce, gdy zmarły nie pozostawił testamentu. W takiej sytuacji to kodeks cywilny wskazuje zasady ustalania grona spadkobierców. Jeśli wolą osoby jest zmiana kolejności ustawowej, to musi sporządzić testament. W tym przypadku testator może rozporządzić majątkiem zgodnie ze swoją wolą. Dopuszczalne jest między innymi pominięcie rodziny i przekazanie spadku znajomym lub organizacji, ale należy wyraźnie napisać, dlaczego nie uwzględniamy prawnych spadkobierców. W takim przypadku małżonek, zstępni i rodzice nie zostaną jednak pozbawieni udziału w spadku w całości i będą uprawnieni do dochodzenia od spadkobierców zachowku. Czym jest zachowek?Zachowek to świadczenie zagwarantowane dla najbliższych, którzy zostali pominięci w testamencie (bądź uwzględnieni w niższej wysokości) i w ten sposób odsunięci od dziedziczenia w takiej wysokości, w jakiej dziedziczyliby w przypadku zasad ustawowych. Instytucja wywodzi się z troski o rodzinę. Zachowek chroni osoby, które były blisko spokrewnione z testatorem i ma za zadanie uniknąć niesprawiedliwości. Zwolennicy uregulowania wskazują, że zachowek czyni zadość zasadom współżycia społecznego np. w sytuacji, gdy bez wiedzy krewnych spadkodawca przekazał cały spadek partnerowi, o którego istnieniu będące na jego utrzymaniu dzieci nie wiedziały. Instytucja zachowku jest jednak również krytykowana, ponieważ wskazuje się między innymi, że spadkodawca pracujący całe życie na swój majątek powinien móc zdecydować, co się z nim stanie po jego śmierci. Znajomość zasad rządzących regulacją i możliwości ograniczenia jej skutków jest bardzo istotna dla tych, którzy chcą pominąć bliskich krewnych w testamencie. Kto ma prawo do zachowku?Jeżeli testament pomija (bądź uwzględnia w niższej niż ustawowa wysokości) najbliższych, to jest małżonka, zstępnych (np. dzieci bądź wchodzące w przypadku dziedziczenia ustawowego na ich miejsce wnuki) lub rodziców, którzy dziedziczyliby w przypadku, gdyby testamentu nie sporządzono, to osoby te mogą dochodzić wypłaty zachowku. Ograniczenie kręgu uprawnionych jest związane z zamiarem ochrony jedynie osób najbliżej spokrewnionych z testatorem. Kto jest zobowiązany do wypłaty zachowku?Wypłaty zachowku można dochodzić od spadkobierców testamentowych. Podmioty te są zobowiązane do zapłaty solidarnie (wspólnie i w tym samym zakresie). Uzyskanie zachowku nie jest więc zazwyczaj trudne, choć może wymagać czasu. Jeżeli testator nie chce, aby prawny spadkobierca trzymał zachowek, musi wyjaśnić dlaczego, np. dlatego, że spadkobierca jest uzależniony od alkoholu czy hazardu, albo od wielu lat nie utrzymywał kontaktu z testatorem i odmawiał mu zachowku – jak obliczyć zachowek?Jak obliczyć zachowek? Wysokość zachowku oblicza się zgodnie z zasadami wskazanymi w kodeksie cywilnym. W pierwszej kolejności ustala się wysokość udziału w spadku przy dziedziczeniu ustawowym. Następnie pod uwagę brane jest, czy uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy bądź małoletni. W takiej sytuacji wysokość zachowku, która mu przysługuje, wyniesie dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał, gdyby nie sporządzono testamentu i dziedziczenie odbywało się na podstawie zasad ustawowych. W pozostałych przypadkach zachowek wyniesie połowę tego udziału. Czym jest substrat zachowku?Kolejnym krokiem do ustalenia ostatecznej wysokości zachowku jest ustalenie wartości substratu zachowku. Substrat zachowku to czysta wartość spadku po doliczeniu do niej wartości darowizn oraz zapisów windykacyjnych, których dokonał spadkodawca. Czystą wartość spadku oblicza się jako różnicę pomiędzy stanem czynnym spadku (wartością spadku obliczoną według stanu z chwili śmierci spadkodawcy i według cen z chwili ustalania wysokości zachowku) oraz stanem biernym spadku (czyli sumą długów spadkowych). Przy obliczaniu zachowku nie bierze się pod uwagę poleceń oraz zapisów zwykłych, a także nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni. Pod uwagę bierze się jednak spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili. Na koniec wystarczy przemnożyć odpowiedni ułamek z substratem zachowku. Komu należy się zachowek i w jakiej wysokości? – przykładPrzedstawione zasady w praktyce nie są skomplikowane. W celu lepszego zrozumienia instytucji warto wskazać przykład obliczenia wysokości zachowku. Jeśli jedynym krewnym spadkodawcy pozostałym przy życiu była żona, a zdecydował się on przekazać w testamencie cały swój majątek o wartości 400 000 złotych koleżance i nie wydziedziczył żony (zdolnej do pracy), to żona jest uprawniona do zachowku w kwocie 200 000 złotych (ponieważ w przypadku dziedziczenia ustawowego byłaby uprawniona do całości spadku). Jak ubiegać się o zachowek?Uzyskanie zachowku niekiedy okazuje się czasochłonne. Możliwe jest zawarcie ugody w tym przedmiocie. Wymaga to jednak woli dojścia do kompromisu. W braku polubownego rozwiązania sprawy konieczne będzie wystąpienie z powództwem o zapłatę do sądu. Przedawnienie zachowkuRoszczenia pieniężne ulegają przedawnieniu z upływem pięciu lat od otwarcia spadku i po tej dacie nie mogą być skutecznie dochodzone. Nie inaczej jest w przypadku zachowku. Bardzo ważne jest więc przestrzeganie terminu i wystąpienie z roszczeniem w odpowiednim momencie. Roszczenie o zapłatę osoby uprawnionej do zachowku przedawnia się z upływem pięciu lat od ogłoszenia testamentu. Jak uniknąć płacenia zachowku?Wielu testatorów zastanawia się, jak spisać testament bez prawa do zachowku i uniknąć tym samym jego płacenia. W praktyce taka możliwość jest bardzo ograniczona i występuje jedynie w jasno wskazanych sytuacjach. Mowa tu o wydziedziczeniu, którego podstawy zostały wymienione w kodeksie cywilnym i muszą być uzasadnione. Jest ono możliwe w sytuacji, gdy bliski:wbrew woli spadkodawcy, uporczywie postępuje w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego (np. jest recydywistą lub osobą uzależnioną), uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych (np. nie interesuje się rodzicem i nie pomaga mu pomimo próśb), dopuścił się względem spadkodawcy bądź jednej z bliskich dla niego osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci (szczegółowy katalog tych przestępstw można znaleźć w kodeksie karnym). Należy pamiętać, że o ile wydziedziczenie jest sposobem na uniknięcie płacenia zachowku przez spadkobierców, to wymienione w testamencie jego podstawy muszą być rzeczywiste. W innym przypadku wydziedziczenie nie wywrze zamierzonych skutków. Warto również pamiętać, że powołać do spadku w testamencie można również organizację, taką jak na przykład UNICEF. Ktw9.

ycfucfh0lh.pages.dev/63

ycfucfh0lh.pages.dev/79

ycfucfh0lh.pages.dev/73

ycfucfh0lh.pages.dev/54

ycfucfh0lh.pages.dev/21

ycfucfh0lh.pages.dev/11

ycfucfh0lh.pages.dev/21

ycfucfh0lh.pages.dev/63

jak obliczyć zachowek od darowizny przykład